Chương 21: Phụ tử và Quân thần

Hành trình vẫn chiếu như cũ, pháp giá (xa giá của vua) của Hoàng đế đã bố trí xong, vài tổng lĩnh đại thần sau khi tan triều nghe nói hoàng đế muốn đến Sướng Xuân Viên, một đám nhao nhao xông lên đòi đi cùng, ôm ngực mà miên man cảm khái rằng, nhớ Thái Thượng Hoàng, nhớ đến tim gan đều đau, lần này nhất định phải đến viên thỉnh an hỏi han sức khỏe ông mới được. Hiếu tâm của thần tử mà, Hoàng đế nào có đạo lý không nhận cho được. Thế là kêu chuẩn bị thêm vài con ngựa lớn, Chương Kinh Môn mở đường phía trước, quân thần ra khỏi Ngọ môn liền nam tiến, thẳng hướng Sướng Xuân Viên.

Hoàng đế ngồi trên kiệu, trước sau mười mấy thị vệ mang đao hộ giá, Vinh Thọ và Trường Mãn Thọ một trái một phái đỡ bên kiệu, Vinh Thọ ở ngoài cửa sổ thấp giọng hồi bẩm, “Chủ tử, nha đầu Tố Dĩ kia bị bệnh, còn cho người đến truyền lời, một cung nữ trong phòng đang sắc thuốc cho nàng! Lại gần xem chừng, thấy run lập cập như bị bệnh sốt rét, nói hôm nay không thể tùy giá, bèn xin kiếu với chủ tử gia.”

Trong kiệu im ắng không lên tiếng, cũng không biết Hoàng đế có nghe thấy hay không. Một hồi thật lâu sau mới vọng ra một câu, “Quả là nuông chiều thành tính, ‘mỏ ưng chân vịt, giỏi ăn không giỏi làm’.”

* mỏ ưng chân vịt, biết ăn không biết làm: mỏ ưng sắc bén, nhưng chân vịt có màng không quắp mồi được, ý chỉ người biết ăn không biết làm.

Một câu ngạn ngữ dân gian lại xuất ra từ miệng vàng, đúng là cực kỳ hiếm thấy. Vinh Thọ không nhìn thấy mặt của Trường Mãn Thọ, nhưng đoán tám phần đã “năm màu sáu sắc” trông như cái xưởng nhuộm rồi. Chỉ ngẫm lại cái điệu bộ đuối lý của lão thôi là đã cao hứng rồi, hắn hí hửng thở dài một tiếng, “Đúng đấy ạ! Cô nương gia đều toàn thế cả, hôm qua tất bật ở trong Dưỡng Tâm Điện đến rạng sáng, lại còn ở ngoài trời cả một đêm, hôm nay có lẽ đã thành cái xác chết rồi không chừng!”

Trường Mãn Thọ nghe vào tai cũng rất bình thản tự nhiên, thầm nghĩ nha đầu kia đích xác là người có tiềm năng, biết đến viên sẽ có nguy hiểm, bèn cố ý tránh né. Như vậy cũng tốt, miễn cho sinh ra sự cố. Con gái vốn nhát gan, vinh hoa phú quý xếp sau vậy, ở trong mắt nàng giữ được mạng mới là điều quan trọng hơn cả.

Ngự giá tiến về trước, càng đi đến phía nam vườn cây càng nhiều. Nơi này là quần biệt viện của hoàng gia, giống như Viên Minh viên, Thừa Trạch viên, Lãng Trạch viên đều ở trong vùng này. Đoàn người vòng qua một cái hồ, chẳng mấy chốc đã đến trước cổng lớn Sướng Xuân Viên.

Phục vụ trong viên đã nhận được tin đi ra ngoài chờ từ sớm, Đại tổng quản Lý Ngọc Quý đi ra trước nghênh đón, hai bên đoàn nghi trượng của thiên tử cũng đã đứng thẳng hàng. Do đó pháp giá của Hoàng đế không thể không dừng lại, chỉ đứng dưới bậc thang ngẩng đầu nhìn lên. Mặc dù đã là Hoàng đế, nhưng ở trước mặt Thái Thượng Hoàng vẫn là tiểu bối, bèn xuống kiệu cúi chào hướng về phía trước, “Nhi tử cung thỉnh Hoàng phụ thánh an.”

Chúng thần đi theo cũng vén bào quỳ xuống khấu đầu ở trước cửa viên, “Vạn tuế vạn tuế vạn vạn tuế.”

“Thánh cung an.” Lý Ngọc Quý vẻ mặt nghiêm trang, giương cổ thay đại chủ tử đáp lời, thanh âm xướng to vang vọng cả một vùng đất rộng lớn. Xong đại lễ liền đến thường lễ, vội rảo bước nhanh qua đây, đầu gối nhún xuống, mặt cười như nở hoa, “Ôi Vạn Tuế Gia hôm nay đến thật sớm, nô tài xin thỉnh an ngài ạ!” vừa nói vừa ân cần mời vào cửa. (thánh cung: thánh thể)

Vừa đến điện Cửu Kinh Tam Sự, từ xa đã thấy Thược Dược quỳ gối nghênh đón, quét tay áo cúi chào, “Nô tài cung thỉnh Vạn Tuế Gia thánh an. Lão chủ tử ở Đạm Ninh Cư chờ Vạn Tuế Gia đã lâu rồi, mời Vạn Tuế Gia vào trong điện kiến giá ạ. Chư quan hãy đến Thọ Huyên Xuân Vĩnh chờ, một lát sẽ được tuyên vào yết kiến.”

* điện Cửu Kinh Tam Sự: chánh điện trong Sướng Xuân Viên.

Chúng thần thưa vâng, chia tay với Hoàng đế tại Xuân Huy Đường. Thược Dược lại nhẹ giọng bẩm báo Hoàng đế, “Lão gia tử hôm qua ho cả một đêm, có lẽ là ngày hôm trước lúc xắn tay áo đấu vật gặp lạnh. Hôm nay vốn muốn nghỉ ngơi, nhưng hay tin chủ tử sẽ tới, sáng sớm đã từ Ngưng Xuân Đường dời đến Đạm Ninh Cư rồi ạ.”

Hoàng đế nghe thấy Thái Thượng Hoàng không khỏe trong người, trong lòng lo lắng, “Lúc này đã thế nào rồi?”

Thược Dược thưa, “Không đáng lo đâu ạ, chủ tử nương nương hầu hạ uống thuốc rồi, bây giờ đã khá hơn nhiều.”

Hoàng đế ngoài miệng không nói, bước chân lại tăng tốc hướng đến Đạm Ninh Cư. Thái Thượng Hoàng tại vị rất sớm, kỳ thật hiện tại không hơn 45, vẫn còn đang độ tuổi xuân. Nhưng Hoàng đế biết, Hoàng phụ là khai quốc chi quân (vị vua khai quốc), tuổi trẻ hành quân đánh giặc trên người mang theo vết thương. Lúc còn trẻ khỏe mạnh thì chống đỡ được, càng về sau càng có tuổi thì bệnh nhẹ lại đến. Tình cảm của hắn đối với Hoàng phụ không nói ra miệng, kỳ thực vẫn luôn để trong lòng. Nhưng từ xưa đến nay Thiên gia vốn thân phận cao quý, huống hồ hắn lại trời sinh tính tình trầm ổn, có lẽ trong một thoáng sao nhãng đã bỏ lỡ rất nhiều tình cảm cha con. Khiến cho phụ tử không thân thiết, ở chung cũng cách một tầng, không cảm giác được cái gọi là tình cảm cốt nhục như những gia đình bình thường khác.

Đạm Ninh Cư tọa lạc tại phía đông, là nơi Hoàng phụ xử lý công việc hằng ngày, không chính thống như điện Cửu Kinh Tam Sự, lúc Hoàng phụ còn tại vị hay đến viên này tránh nóng, tiếp kiến quần thần và xứ giả ngoại bang, phần lớn đều ở đây. Men theo bờ đê, tiến đến dần dần, hắn ngẩng đầu ngắm nhìn, ẩn sau màn sương mù, những con rồng khắc trên tòa dinh thự đã thu liễm sắc nhọn của nó, trong bể mịt mùng, lại có cảm giác bể dâu của tuổi sắp xế chiều.

Lúc gần bước vào điện hắn hơi khựng lại, “Hoa Nhi, Hoàng thái hậu có bên trong không?”

Thược Dược đi theo Hoàng thái hậu mười mấy năm, cũng là tay lão luyện trong cung, chút điểm bí ẩn trong nhà đế vương bọn họ cũng có phần rõ ràng, bèn cung kính trả lời, “Chủ tử nương nương lo lắng cho thân thể Thái Thượng Hoàng, nên vừa đến miếu Quan Công dâng hương cầu phúc rồi ạ, lúc này trong hậu điện chỉ một mình lão gia tử. Nương nương nói, để giành chỗ trống cho các ngài nói chuyện riêng, ngay cả Thập Tam gia cũng đã phái đến thư phòng phía bắc rồi ạ. Vạn Tuế Gia xin mời, chớ để cho lão gia tử chờ sốt ruột.”

Hoàng đế nghe thấy vậy khá hài lòng, giả dụ có mấy lời xuất phát từ nội tâm gì đó, trước mặt người ngoài làm sao nói ra miệng được chứ! Mộ Dung Cẩm Thư là vị Đế Cơ cuối cùng của Đại Nghiệp*, sau mất nước bị giam trong Tử Cấm thành làm công việc tạp dịch hạ đẳng. Có xuất thân cao quý cách mấy cũng không chịu được bảy năm làm những công việc hạ đẳng kia, lăn lộn trong đám cung nữ luyện ra được bản lĩnh mắt nhìn người. Nữ nhân biết tiến lùi, cũng có vẻ thức thời, sẽ không khiến người khác chán ghét. (đế cơ: công chúa)

* Đại Nghiệp: tên tiền triều.

Hoàng đế vội vàng rảo bước vào chính điện, trước cửa điện quỳ đầy cung nữ thái giám, đồng thanh thỉnh chủ tử kim an. Thái Thượng Hoàng nghỉ ngơi ở trong hậu điện, hắn bước nhanh vào bệ cửa, đi qua tiền sảnh là một cái hoa viên nhỏ, bên trong trồng vài cây Bạch Ngọc Lan. Trời vừa trở lạnh lá cây đã rơi sạch, nhưng thân cây vẫn thẳng tắp, cao ngất đến vài trượng.

Trên mặt đất, hành lang dài quanh co khúc khuỷu, núi giả đình đài cầu nhỏ nước chảy vờn quanh, bước qua hàng rào hoa bỗng bắt gặp một người đang ngồi trên một tảng đá đặt bên bờ kênh, thân bận thường phục màu thạch thanh thêu rồng vàng, đầu đội mũ gấm thêu mây như ý. Hơi hơi nghiêng mặt, cách trở một tầng hơi nước trông có vẻ lờ mờ, nhưng phong khái ung dung nhàn nhã kia dẫu có cách bao xa, liếc mắt một cái cũng có thể phân biệt được.

Hoàng đế bước lên trước, cung kính quét tay áo hành lễ, “Nhi tử thỉnh an a mã, a mã an khang.”

“Đến rồi đó à?” Thái Thượng Hoàng cười cười, một tay hơi dìu hắn, “Đứng lên đi!”

Hoàng đế thuận thế tiến lên đỡ cánh tay ông, liếc mắt nhìn phụ thân một cái, đoán chừng Thái Thượng Hoàng đã ở bên ngoài được một lúc rồi, trên lông mày và bím tóc đều vương bọt nước, bất chợt trông như một lão già. Tim Hoàng đế thắt lại, gượng cười nói, “Nhi tử nghe nói a mã thánh thể không khỏe, hôm nay sương mù lớn, sao a mã lại ở ngoài này? Hai ngày nay trên triều đình chính vụ nhiều, Tây Tạng xảy ra chút rắc rối, phía nam thuỷ lợi ruộng tô cũng phải xử lý, nhi tử vẫn luôn nhớ thương a mã, không cách nào phân thân được, kéo dài đến hôm nay mới đến viên thỉnh an được, là lỗi của nhi tử.”

Thái Thượng Hoàng vỗ lên tay hắn, “Triều chính quan trọng hơn, dưới sự cai trị của con hai năm nay đã thuần thục hơn nhiều, trẫm thấy vậy cũng yên tâm hơn. Thỉnh an hay không thỉnh an, để sau hãy bàn. Phụ tử chúng ta không phải là người ngoài, trẫm ở đây an hưởng tuổi già, có gì mà phải thấp thỏm nhớ mong.”

Hoàng đế thưa vâng, chậm rãi đỡ Thái Thượng Hoàng vào trong điện. Người hầu vắt khăn nóng hầu hạ lau mặt lau tay, hai cha con lại ngồi xuống chiếc giường sưởi kê dưới cửa sổ phía nam. Hoàng đế nhìn kỹ thần sắc phụ thân, thấy trên mặt ông lộ vẻ phấn chấn, trong lòng cũng dần dần an tĩnh lại, liền nói, “A mã tinh thần còn tốt, chỉ là sau này trời lạnh, vẫn nên để ý hơn chút, cẩn thận thân mình. Đạo gia nói vào thu nên dưỡng ấm, ngày đông nên nghỉ ngơi dưỡng sức, đợi đến năm sau lúc vạn vật sinh sôi thì lại giải nhiệt, đó mới là cách kéo dài tuổi thọ hợp lý đấy ạ.”

* Đạo gia: Lão Tử và Trang Tử là hai đại biểu chính.

Thái Thượng Hoàng gật gù, “Con đã biết nói những thứ này, thì cũng đừng ỷ mình trẻ tuổi mà tùy tiện phóng khoáng quá. Trẫm nghe nói con thường xuyên thức đêm phê tấu chương, giang sơn trong tay, lúc nào cũng có ngàn lo vạn nghĩ không hết được, cứ thế mãi cũng không nên. Trong đám nhi tử của trẫm, con là đứa có tài nhất, người cũng thông minh nhạy bén. Cần chính* tất nhiên là tốt, nhưng phải thắng ở một chữ “khéo”, hăng quá hóa dở, thì không còn ý nghĩa gì nữa.” Lúc này cung nữ bưng một bộ dụng cụ pha trà lên chuẩn bị nhóm lửa pha trà, bị ông phất tay cho lui. Sướng Xuân Viên năm tháng yên bình, gần đây ông si mê trà đạo, nhi tử đến đây, cũng nguyện ý tự tay pha một ấm cho cha con cùng thưởng thức.

* cần chính: cần mẫn việc công

“Trà này là trà mới của mùa thu năm nay, rất tinh khiết, dùng tuyết thủy không tô điểm lên được, vẫn là nước từ núi Ngọc Tuyền mới có thể giục dậy mùi được.” Thái Thượng Hoàng nói xong, thong thả rửa ly múc lá trà, một mặt lại nói, “Trà nào dùng loại nước nào không có quy định sẵn, mà là phải nhìn cho chuẩn, nếu không cả trà và nước đều hỏng hết. Trên triều đình dùng người cũng giống như vậy, trẫm biết con có bản lĩnh dùng người, tra ra ngọn nguồn rồi mới làm, điểm ấy rất tốt. Chuyện hoạch tội Kế Thiện, tiền căn hậu quả trong lòng trẫm đều biết. Khi trẫm tại vị đã có nghe thấy, nhưng chung quy là niệm tình cũ, không nhẫn tâm xử trí. Y là em của ngạch nương con, luận ra là em vợ của trẫm, cũng là biểu huynh đệ bên nhà mẹ đẻ. Quan viên bên dưới dâng mật tấu vạch tội y ăn hối lộ trái pháp luật, không thể không nhận được, có vài nơi địa phương nhỏ, trẫm đúng là mở một mắt nhắm một mắt, giải quyết qua loa. Không ngờ càng dễ dàng tha thứ, càng dung túng cho y càng lớn mật. Giao đến tay con, hiện tại đã thành khối u ác tính.”

Hoàng đế hơi lặng người, lúc hắn giải quyết vụ án của cậu, đúng là không có nửa điểm lưu tình. Nói hắn qua cầu rút ván cũng không hề gì, trước khi đăng cơ có tranh đấu giữa các đảng phái, Kế Thiện toàn lực giúp đỡ hắn, nói một cách công bằng là có ơn với hắn. Cậu ruột của Hoàng đế, vốn nuôi tâm tư tựa lưng đại thụ hưởng bóng mát là chuyện bình thường, nhưng ông ta ngàn không nên vạn không nên, không nên tham tiền phát chẩn của triều đình.

* phát chẩn: phát gạo hay tiền để cứu nạn

Hoàng đế cắn cắn môi nói, “Năm ngoái Lũng Nam báo có lũ lụt, bỏ ra tổng cộng một ngàn vạn lượng bạc trắng chẩn tai (cứu trợ thiên tai). Lệnh cho Kế Thiện làm khâm sai toàn quyền phụ trách, kết quả thì sao? Nạn dân nhận được gạo thóc thì nấm mốc, những nơi cứu tế, muôi cán dài phải quậy từ đáy thùng lên mới loáng thoáng thấy được hạt gạo. Tiền bạc bỏ ra như nước chảy, mà tấu chương dâng lên chất vấn triều đình lại không bớt được chút nào, ngoài đường vẫn người chết vì đói đầy đồng. Rõ ràng là chết đói, mà báo lên trên lại nói là xảy ra ôn dịch. Sau đó còn dâng tấu chương, lại đòi tiền, đòi lương thực, đòi thuốc men. Nhi tử quả nhiên là hận muốn hộc máu, dung túng là không nỡ, nhưng cứ tiếp tục thiên vị như thế, nói cả văn võ trong triều sẽ nhìn Hoàng đế là con đây thế nào? Nhi tử đã tiếp nhận giang sơn Đại Anh từ tay a mã, thì phải cẩn trọng gánh vác, không thể vì vài con sâu làm rầu nồi canh mà phụ cả bách tính thiên hạ được.”

Thái Thượng Hoàng vẫn im lặng lắng nghe, ở trong viên bảo dưỡng thật tốt, tâm tình cũng bình thản hơn, vẻ mặt đã nhu hòa hơn nhiều so với trước kia. Hơi nhướn mi nhìn hắn, “Hiện nay con đã là đương gia, thì hết thảy do con làm chủ. Trẫm không có tạo thêm ngọc tỷ Thái Thượng Hoàng, chính là vì ủng hộ con, để cho con không bị trói buộc, cũng biểu hiện phụ tử chúng ta đồng tâm đồng đức. Con cứ việc buông lỏng tay chân, a mã tin ở con.” Nói xong đưa qua một chén trà, ôn tồn nói, “Để nguội chút hãy uống, nguội mới ra mùi vị.”

Hoàng đế nhận lấy, không biết cớ sao lỗ mũi có chút cay cay. Thái Thượng Hoàng bệnh cũ chưa lành, nghiêng đầu qua bên ho khan không ngừng, Hoàng đế vội đi tới vỗ lưng cho ông, khẩn thiết nói, “A mã bảo trọng long thể, hiện tại chính vụ nhi tử đã thành thục, a mã không cần lo lắng vì nhi tử nữa. Chỉ cần a mã khỏe mạnh an khang, nhi tử ở Thái Hòa điện, trong lòng cũng có chỗ nương tựa.”

Thái Thượng Hoàng mỉm cười gật đầu, chỉ vào nệm lót bảo hắn ngồi xuống. Trầm mặc một chút vỗ đầu gối thở dài, “Đông Tề à, thiên hạ thái bình là công lao của con, chứng minh trẫm lúc trước không chọn lầm người. Còn nhớ lúc trước ban đầu tại vị có người thắc mắc vì sao chọn con, đều nói Hoàng hậu có con trai, theo tổ chế, lý ra nên để Lão Thập Tam kế thừa đại bảo mới phải. Ta hỏi con, trong lòng con phải chăng cũng từng thắc mắc điều này?”

***